Osim zaštite , bitno je i da umete da prepoznati da je došlo do oštećenja kože od sunca, jer ukoliko ih na vreme primetite moći ćete da pravovremeno reagujete i zaustavite započeti proces.
Crvenilo je prvi i najčešći simtom oštećenja kože.
Većina populacije smatra da je crvenilo propratni efekat sticanja ‘boje’ ali to je farsa.
Crvenilo predstavlja opekotinu kože I stepena. Nije normlano, ni prirodno da vaša koža nakon sunčanja bude topla, crvena, suva, bolna i da zateže, sve ovo zajedno ukazuje na oštećenje kože i ne treba ga smatrati prirodnim.
Plikovi koji se pojave nakon sunčanja predstavljaju opekotinu II stepena. To su dublja i ozbiljnija oštećenja kože sa trajnim posledicama i sa povećanim rizikom za nastanak benignih i malignih promena na koži.
Rane predstavljaju najdublja i najozbiljnija oštećenja kože sa najvećim rizikom za nastanak svih karcinoma kože.
Pege nastaju kao najblaža i privremena oštećenje kože od sunca kod osoba fototipa I. Kod ovih osoba tokom izlaganja suncu ne dolazi do dobijanja ‘boje’ već do nastanka pega (na licu, dekolteu, leđima, rukama). Pege se zadržavaju tokom celog leta, a nestaju dolaskom jeseni i smanjenjem izloženosti suncu.
Fleke ili kako su se ranije zvale ‘staračke pege’ su trajna oštećenja od sunca koja od klasične pege možemo razlikovati samo po trajnosti. Kada se jednom pojave fleke više nikada same ne nestaju.
Ranije su se zvale starčke pege jer su samo pripadnici starije populacije tokom više decenija života akumulirali dovoljno oštećenja na koži lica i nadlanica da bi ove pege nastale.
Danas se ipak dešava da mladi već u 20im godinama imaju ove vrste kožnih promena na licu, dekolteu i leđima jer se izlaganje suncu ne kontroliše a čak se i u mnogim slučajevima kombinuje sa solarijumom.
Keratoze su kožne promene braon boje, koje su suve na dodir i krune se. One nastaju kod osoba sa predispozicijom i/ili tokom višegodišnje akumulacije oštećenja kože od sunca.
Ljuspice i krastice koje otpadaju su znaci dubljih oštećenja kože, a najčešće se nalaze na površinama koje su stalno izložene suncu.
Svetle bubuljice su znaci dubljih oštećenja kože. Najčešće ih viđamo na licu. One nisu stvarne bubuljice pa se ne mogu istisnuti. One predstavljaju ispupčenje kože na mestu na kome je ona oštećena.
Telangiektazije (ispucali kapilari) To su oštećenja krvnih sudova kože pod dejstvom UV zraka. Najčešće ih viđamo na licu i dekolteu.
Elastoza kože predstavlja duboko oštećenje kože od sunca. Zbog gubitka dubokih potpornih sturktura kao što su kolagen i elastin, dolazi do istanjenja kože.
Bilo koja nova promena na koži, a pogotovo ona koja se primeti posle intenzivnog sunčanja, potencijalno predstavlja upozoravajući znak da je došlo do oštećenja kože.
Ljuštenje i guljenje kože nakon sunčanja su vrlo bitni znaci da je došlo do oštećenja kože.
Ako vam se peruta, ljušti ili čak guli koža nakon sunčanja, onda treba da znate da je vaše izlaganje suncu bilo prekomerno i da idući put treba više da pazite jer je vaša koža oštećena.
Ako nakon sunčanja primetite da je vaš mladež naglo promenio boju, veličinu ili oblik , ili pak stekao neku novu karakteristiku, uvek ga trebate dersmoskopski pregledati.
Ožiljci na suncu menjaju svoju boju, i to spada u regularnu pojavu,ali ako posle sunčanja uočite pojavu sledećih promena na ožiljku, znajte da je došlo do njegovog oštećenja:
I na kraju, ukoliko primetite bilo koji od gore navedenih znakova, javite se vašem lekaru. Pojava ovih znakova jasno označava da je došlo do oštećenja kože od sunca, ali to ne znači da ste dobili karcinom kože ili melanom. U najvećem broju slučajeva, potrebno je samo zaštititi Vašu kožu od daljih oštećenja a u manjem broju slučajeva javićete se na vreme i jednostavnim intervencijama biti izlečeni.